Noordmannen/VisseringsVisie/Westerbroek

Normoaliter bin ik oareg goud in het soamenstellen van liesies en een opsomming om verschillende dingen op het pepier te zetten.
n Vözzeltje moagdelek onbeschreven perkament brengt mie der over t algemain tou n evenwichtege riege produkten te benuimen zodat de man of vraauwe dij het verwaarkt tot wat, doar gain enkele muite mit het.
Ik proat den over n repertoire, boodschappen of n riege muskusrötten op mien weekbraivie.
De moatschappij bestaait bie de groatie van reeksen en rijen en op de vergoaderingen en sessies in den lande gooien wie mekoar dood mit laange zeurderege stoapels onzinneg geplaas wat tot effect het dast der sloapereg van wost, dat het gain zoden aan de diek zet en dat het laid tot grode verkeersoverlast. De files in ons dichtslibbende laand wodden over t algemain veroarzoakt deur luu dij vergoadern om te vergoadern en as t oaflopen is op het zulfde moment in de auto stappen om de verkeerswegen in Nederland zo te belasten dat alles dichtslibt.
Wie denken datve onszulf gloepens belangriek moaken en hebben nait deur dat we mit mekoar as Jan mit de körde achternoam, achtermekoar op n autoweg stoan.
Achtermekoar stoan betaikent den ook weer: n Opsomming van blik, n reeks stinkende autoos, n aanainschoakeln van bumpers en stumpers en n riege ekonomische achterstand, volgens de perfesters, en natuurlek weer n overbodeg liesie woarst niks aan hest.
Der is veur mie mor ain lieste dij echt belangriek is. k Wait voak wel wa’k opschrieven mout mor mit dizze lieste heb ik aal sunt joar en dag n hoat laifde verhôllen. Elk joar weer komt e en as ik der aan denk stiegt mien blouddruk, begunnen mie de snorhoaren te trillen en denk ik mit n zekere walging aan sokken en casettebaandjes.
Juust! t Verlangliesie veur Sinterkloas. Sinterkloas begunt mie aal in Augustus per email te bestoken da’t in November kloar wezen mout.
In de moanden doarnoa krieg ik drij moal n herinnern en haalf November komt de aanmoaning en wodt ik bedraigd mit hoesoetzetting as ik binnen n weke n verlanglieste nait noar mien zeun en dochter mail.
In t verleden wazzen casettebaandjes en sokken mien dail. k Kreeg oaf en tou via schoonmoetje n dreuge worst en n sukkeloaden letter van de Sint mor as echte diabeet binnen dit nou n soort bombraiven, ongezond veur mien lichoam dus der blift niks aans over om t mor zo duur mogelk te moaken.
Doar komde den: n Helikepotertje, n cd…… en den stoekt het bie mie alweer.
t Verlaangliese van Sinterkloas wil bie mie nait lukken en doarum vroag k mor gewoon weer:
n Poar sokken en casettebaandjes.
En n sukervrije dreuge worst van mien schoonmoetje mit n letter van pure stainhaarde sukkeloa oet de koelkaaste van olle Kloas zulm, n letter van banket en n marsepeinen zwientje en gooi ook wat lekkers in ain of d aander houk, kouk, kouk!

Noordmannen/VisseringsVisie/Kropswolde

De spanning nemt tou, der haangt n koortsachtege stemming in t laand.
t Joar lopt noar zien ende en elkenaine dreumt van keerslicht, open heerden en veul lekkers, veural veul lekkers.
De melege vreetmeziek klinkt oet de luudsprekers van de winkelcentra en de minsen lopen mit lege boodschappentassen te sjouwen.
Nee… der zit nog niks in mor haile volksstammen oefenen nou alvast.
De koopzundoagen binnen aigenlieks nait om wat te kopen mor om te trainen.
Te trainen veur de duustere doagen dij der aan kommen, te kieken of t wel aalmoal in kannen en kruken komt, noa te denken welke zuiteghaiden, wat veur vlais of worst , welke kezesoorten enz. enz.
Massa’s lopen op dizze, voak drokke doagen noa te denken hou t wieder mout mit t leven. Ze zain mekoar nait stoan. As robotten lopen ze bie mekoar laangs, geconcentreerd op de grond kiekend. Van winkelstroade noar grootwinkelbedrief en vice-versa.
Het digitoale carillon klinkt oet de autoradioboxen en n doameskoortje staait op de houke van de stroade ons laifmeneer te bezingen, in de gloria.
Pubers en randgroepoldern roken sjekkies bie t fontein en ploatsen opmaarkens aan de veurbiegangers. Dij hebben bloods oog veur gele staintjes.
Vloagen wind valen noar beneden en doun de haarfstboadern opwaaien totdat n langdureg gemaitemitwaarker ze mit n gevoarlek oetzainde bladbloazer veur zok aan poest om ze bie de T splitsing te verzoameln en te veroordailen tot compost of humus.
Alles liekt onder controle. Ons schoapachteg gedrag en ons in onszulfgekeerde consumptieve bevredegingsschema veur de belangrieke doagen dij ons te wachten stoan begunnen zien vruchten oaf te waarpen.
Sunt Meerten is net achter de rugge mit n daiptepunt woar wie Nederlanders mezo nait weer boven op kommen.
De maiste burgers zaten ongeduldeg te wachten mit n grode schoale zuutjederij en manderijntjes mor het kind, de verwende prinsjes en prinsesjes luiten ons massoal stikken dit joar!
Sint Meerten mout nait , nooit meer in t weekend. Hier woont juffrouw Kikkerbil ston veurege weke mit stip op aine.
Snel vergeetn dij boudel, concentreer joe op de winkels mit wannahave’s, goodies, food en non-food en creëer n feelgood gevuil bie dizze minsen dij nou nog mit lege tassen aan t oefenen binnen om joe binnenkört te overvalen mit de dattiende moand, de stainen spoarpot en de kredietkoarde.
T Is weer december.
Sinterkloas is in t laand.
Kapoentje flikkert joe de schounen weer vol en de kalkounen perbaarn wanhopeg n groatieverzuik bie Jan Peter Balkenende in te dainen.
n Gelukzoaleg gevuil moakt zok van ons meester en stiekom liggen de deuzen mit kerstversiersel aal achter de Sinterkloas kedootjes te wachten.
Ik zeg: Vul joen boodschappenmatten mit lekkers, vul joen doagen mit laifde en gezelleghaid en vul joen kop mit tolerantie en tevredenhaid….!
Zel joe nait mitvalen!

Noordmannen/VisseringsVisie/Oosterhogebrug

Van de keudeldoemkes dij bie mie in toene geboren binnen is der volgens mie nog aine over. De rest van t nussie is as culinair happie ten prooi valen aan de kraaien, oaksters en aandere voelnismannen van de netuur.
Remy, zo hait e, sloapt n poar moal in de weke in t nussie in de krans bie mie onder t oafdakkie.Hai het t noar zien zin bie mie. En ik geniet van hom netuurlek.t Toppunt van de haarsttied binnen de schraiweksters dij de hoaneschrobbers noa doun en krijsen as n zwienen dij noar de slagter brocht wodden.
Intussen verzoameln ze ekkels en hebben t zo drok as vraauwluu dij op oproemingsstruun binnen. Heur blaauwe ziedveertjes binnen goud te zain tegen de broenege haarfstkleuren.
De merels, dij swaade kiddels verzoameln zok mit veul lawaai en broanie bie mien hoogstammen om zuide verödde appels schier te moaken en om mekoar t leven zoer te moaken. De Grunneger kronen, zwoaneappels en aander spul verdwienen as snije veur de zunne op mien mit geel, broen en roodachteg bedekte blaike. Blaauwmaiskes en Iemmenpikkertjes trekken zok van de haile wereld niks aan en wuppen over koien en kaalver keuvelnd, van takkie noar takkie. Zo mor inains kommen bie de noaber oet toene n kudde steertmaiskes aanvlaigen dij op deurtocht noar Drenthe nog eem n roepie willen scoren in mien proemeboom.
Mit ingeholden nekke en stoatege vleugelslag vlaigt der n raaiger veurbie.
Lopiesvot onderbrekt hai in fraktie van n sekonde zien tempo en spoit n leutje haalve liter kaalke oet de achterste geledern van zien lichoam om doarnoa onversteurboar wieder te vlaigen op weg noar kikkers, slakken en misschien wel n dikke vis of n jonge muskusrödde.
Wat heur ik doar! Pieperij in de hoogste regionen! n Ieskleppertje? Nee!
De boomkroeper komt deraan. Laangs de ekkelbomen bie mie veur thoes kroept hai om de stam tou noar boven en kiekt mit zien kroeperogies of der wat lekkers achter t schors zit. Is hai de boom n poar moal op en dele west heurst inains zien schrèl geluud in de volgnde boom en ast geluk hest zugst de haile femilie veurbiekommen.
n Grode holtpikker zit boven in n dooie takke grammieterg te roffeln en vlaigt mit klaaine duukvluggies noar de aandere kaande van t daip om doar as n woare klopgaist wieder te goan
As k geluk heb heur k bie mie ook de gruine holtpikker dij den oet de Troapeler bozzen t centrum bezuikt om woarschienlek wat boodschoppen te doun.
De volgevreetn holtdoeven op mien dak perbaarn zulfs in November nog de doad bie t woord te vougen.
Onder n drok gekoer van: ‘Motpoepnopoe, motpoepenopoe’ krigt moetje ringeldoeve nog n beurt en vlaigt doarnoa in n tevreden gliervlucht noar de zeuvende hemel.
Langdurege hoge bloudsukerspaigels kinnen op den duur laiden tot complicoaties van diabetes, zoas haart-en voatzaiktes, gevuillooshaid in haanden en vouten, slecht kinnen kieken en blindhaid.
Stel die veur da’k mien vogeltjes nait meer zain kin……Klotenzaikte!

Noordmannen/VisseringsVisie/Vlagtwedde

As ik noar boeten kiek zai ik tegenover mie twai winkeltjes.
Ineke mit heur lingerie, Berend Hinderkjes en naaiateliertje en Bertje mit zien slieterij.
Aal sunt joar en dag binnen zai mien oetzicht as k achter mien computer zit en as ik mien stukkie veur de Noordmannen schrief is het kieken noar Ineke en Bertje veur mie ain bron van inspiroatie.
Da’k der nou over heb zegt aal genog.
Ineke het felgekleurd goud boetendeure haangen en Bertje n bord mit n aanbaiden van jenever of bier.
As k wat achteroverleun kin k nog n winkel zain, n raisburo zoas dat zo mooi hait. De veurkaande is n joaren zeuventeg etaloasie en t gebaauw zulf liekt wel n olle boerderij. n Hoes van begun veurege aiw.
Dizze onruirende gouderen binnen mien eerste aanblik in t schrieven en fantaseerrn van stukkies en verhoaltjes en oaf en tou n tekst veur n laidje.
Je vuilen hom aal aankommen. Ze goan deroaf, ze wodden oafbroken.
Het raisburootje, Ineke en Bertje goan tegen de vlakte om roemte te moaken veur nog zo’n seniorenflat mit koop en huur appartementen.
N Nikszeggende bulde nije stainen mit achter de drijdubbele roeten anoniem oldere minsen dij doar zitten te verpietern omdat de woonstichting dat wil.
Woonstichtingen binnen n soort legoale organisoaties dij beslissen hou wie wonen mouten en houveul hoezen der deur aandern baauwd wodden kinnen. Projectontwikkeling hait dizze nije vörm van verneukerij.
De historische weerde van n gebaauw of n dörp is nait meer aan de orde en der wodden achtermekoar grove onherstelboare fouten moakt zoas der in de joaren zestig fouten moakt binnen om t laand te verkoaveln en de knoalen dicht te gooien.
t Haart van de dörpen wodt der oetreten en gemaitebesturen en aandere luu dij denken dat ze der verstaand van hebben priezen mekoar en hun organisoaties de hemel in. Complede nijbaauwwieken wodden oafbroken zunder mor eem aan de historie of aan de minsen te denken. Der is mor ain woord, n toverwoord, vergriezing.
Vergriezing betaikent ain ding, je wodden te duur veur de moatschappij en alles wat te duur is mout zo goudkoop meugelek votstopt wodden.
De oldern verworden tot soort randgroeponderklasse dij mit bingo’s, biljarten en kloaverjazen hun leven wieder leven totdat t stopt.
De jeugd vlucht oet dizze dörpen vot en perbaart in de steden n bestoan op te baauwen. Zundoags kommen ze bie pa en moe in de flat op veside en achter aal dij gelieke roeten mit de gelieke geroaniums vertellen de olluu over hou t vrouger op t dörp was, dat der wel drij bakkers , vief krudeniers en zes schoumoakers waren. En dat t zo gezelleg was.
Mit n poar joar zeggen we, op dat stee stonden Ineke en Bertje, dat was n mooie tied.
Wat betreft mien inspiroatie?
k Kiek gewoon mor oet t roam in de lucht….