Noordmannen/VisseringsVisie/Garmerwolde

Noa n wekie in t veld bist hailemoal stil van de kleurenpracht dij op die oaf komt. Deur de nachtvorst en overdag de zunne en wind verkleurt de natuur sikkom per uur en de dynamiek van de joargetieden, het licht en de moane kennen gain pardon. De beuk derin, de eerste nachtvorsten doun ons stumpers geleuven dat der n elfstedentocht komt en grootwinkelbedrieven begunnen koortsachteg aan de kerstshow.
Tepijten van ritselnde bloadern tovern de mooiste tinten in n soort vlouerbedekken dij deur luu mit bladbloazers wraaid verstoord wodden. Schietpot, zo’n slabbe mesiene het nait de kracht dij de netuur wel het! Van helder geel noar bronsgruin en van fel rood tot daip donkerbroen, de tied dij wie haarfst nuimen loat ons alle schakeringen van oardse en wereldse kleurenpracht zain.
Podstoulen mit n petje van n aikeblad en auto’s dij s mörns bedolven onder hoast pepieren bloadjes aan daipswale stoan totdat de wind t haile schilderijtje in t knoal poest.
Prachtig! Geweldige kakafoniën van noajoarstinten richting Zelgn.
Rie vanommedag mor ais van Troapel noar Zelgn en kiek bie Ter Wisch noar links. Doar hemmen je twij klaaine bossies mit zoveul kleuren en nuanceverschillen dat joe de mond openvaalt.
Wel op de weg blieven kieken, netuurlek.
t Maïs wat nog op t laand staait is vergeeld, opdreugd en as je de torenkraaien en leutje vogeltjes aan de kolven rieten zain is t net n ploatje, n ploatje om mit te nemen in hoes en op de grootste voaze te zetten.
Weg mit herfstaster van t toencentrum! n Mooie maiskolf bie de deure mit n mandje vol trötse febriekseerdappels as dekoroatie op de grond en n stuk of drij suukerbaiten noast de belle bie de veurdeure.
Dat is t noajoargevuil! n Inzoamelingsaktie veur ale bladbloazers en hoal der mit op dij coniferen as poedels te behandeln.
Coniferen knipt as bolletje, coniferen knipt as omgekeerd puntzakkie, gatverdarre. Weg der mit! Vlammenwaarpers derop. Geniet van de gaanzen dij ons tougakken veurdat zai mit vergunnen van de provincie oafknalt wodden.
Raitgaanzen, kolgaanzen, graauwe gaanzen in mooie V’s, gekke V’s en V’s dij op n W lieken, boven de gekleurde wereld van t grunnegerlaand kieken zai op n kleurrieke google earth en vinden zai failloos t nadde eerdappelkampie in t Hebrecht of de zes hectoare van Schuring in Wolgnhoezen.
Trek der op oet en zoeg de noajoarslucht op asof het de leste lucht op dizze wereld is.
T Hoogtepunt van de kleurenpracht is nog nait in zicht.
Ik veurspel joe störm, gedunder en nog veul meer oardse tinten.
Het mooiste ploatje dij ik dizze oafgelopen weke op mien haarde schiefe opsloagen heb is n, bunder of tiene baitenlaand bie t olle NAVO depot, mit n geweldege gruine trekker, gele korre derachter, n knalrooie rudermesiene en op de veurgrond n poar gezinnen oet Somalië mit zukke fleurige klaaier aan dat zulfs de bossen van Troapel eem kleur mozzen bekennen.

Noordmannen/VisseringsVisie/Groningen

De eetcultuur van nederlanders veraandert. Kregen wie gain eerdappels mit gruinte en n stukkie vlees? t Laifst droadjesvlees van n sudderlabbe dij de haile middag stoan te pruddeln op t fornuus? Stiekom dee moetje der n scheutje rooie wien deur, thijm haren wie nog nooit van heurt mor de jonges van de VOC haren aal wel kruudnoagel in ons laand importeert.
En netuurlek gruinten en lekkere bloumege eerdappels oet aigen toene derbie.
Niks gain daipvrais of magnetron. Ales oet dij dingen pruift geliek en dat was mit toentjederij spultje nait zo.
De spinoazie was spinoazie, wörreltjes waren oranje en der zat smoak aan de bonen en kruusdoarens.
Opgruit in de vruchtboare grond van t grunnegerlaand en mit de stront van widde leghorns of broene barnevelders was elke hoesvoader trots op zien lapke grond mit echte gezonde produkten.
Elke toentjeman was ecologisch bezeg allineg, ze wozzen t zulf nait.
De eetcultuur van Nederlanders is veraandert. Wie zitten massoal in gezelleg aangeklaide buffetrestaurants en wokken ons te pletter in historische panden woar ooit de Chinees inzat.
De buffetten speulen zok oaf in nostalgische sferen, de nep kunst aan de mure lacht die tou, het nouveau antiek gehalte is groot en de haardplestieken oethangborden nuigen die om veural veul satésaus mit petat te eten.
De wichter van de bedainen, de obers zok mor zeggen hebben allemoal bordjes op zo groot dat ik zulfs kin lezen dat Agnes mie dizze oavend ter ziede zol stoan.
Gain boontjesoep, snert of roggebrood mit n stuk gail spek van de kolle grond, nee, bakken vol saus en veul toetjederij mit roomslag oet n spoitbuzze.
Mien oma muik aaltied zundoagse soep. Soep mit poulet, stukken koievlees woar van dij kloeten vet aan zaten, en veul vermicelli. Heerlijk was dat. Der dreef op de soep zo’n vlije van schier vet. Tegenwoordeg zol dat n milieu delict wezen.
De eetcultuur van Nederlanders is verandert. In de zesteger joaren gingen wie noar de chinees in Stad. n Wereldraize noar n aandere cultuur was dat voor ons Knoalsters. De aigenoar was jeloers op mien ollen omreden zai haren zeuven jonges.
Veurbie is dij tied. De wokpane stait op t vuur en net als de Italioan, de shoarmatent en de Griek moakt de wok n come-back in vreetschurenlaand.
Elk zokzulf respecteernd cluppie, personeelsverainens kinnen je vinden in t wokrestaurant. Je wiezen wat aan en binnen n menuut hebben je t op joen bord liggen gewokt en wel. Dat sprekt ons aan.
Ik veurspel joe dat der binnen n poar joar n eetcultuur op gaang komt mit eerdappeltjes van de vedde klaai, biefstuk van de kwelders aan de Waddenzee, boontjes van Teroapelknoal en asperges van t zaand van Westerwolle.
De topkoks binnen nou al hin en weer mit eterij oet de streek en den heb ik der gain problemen mit dat ze t blussen mit rooie wien oet Frankriek, aanmoaken mit n ansjovissie oet de Mediterrane en dat der n kruudnoageltje van de VOC deurzit.
Aal mit t aal, k heb t woord vrouger nait bruukt.

Noordmannen/VisseringsVisie/Oldehove

Strakkies, noa dizze oetzenden van Noordmannen starten wie de motoren van t appartement op wielen en rieden wie over de duutse autoboanen richting Rügen in de veurmoalege DDR.
Haarfst aan de Oostzee, visrokerijtjes op de koades van de leutje dörpen in Mecklenburg Vorpommern en natuurlek kroanvogels, doezenden kroanvogels.
N Weke laank genieten van natuur en landschop, minsen en daren.
De chef koks van de visrestaurants hebben t zwait op de rugge stoan as ze waiten dat de Holländer onderweegns binnen.
Alle culinaire hoogtepuntjes worden deur ons mit n ciefer van ain tot en mit tiene beoordailt en der het menneg kok bie ons aan toafeltje stoan om oet te leggen wat der deur zat.
Bie het Räucherhus in Altenhagen op Darss kiekst vanoet t roam noar n holten Sesenboot, n olle visboot oet de Oost Duutse tied woar in het brakke wotter van de Bodden, de Wadden van de Oostzee, nog aal mit vist wodt.
Zander, Hecht en Aal, en echte Balic zalm. O, wat lekkurrr!
s’Oavends as de kroanvogels mit tientallen, wat, honderden tougelieks noar hun sloapstee op t wotter vlaigen stoan wie tuzzen beroemde vogelfotogroafen ploatjes te schaiten en te genieten van het schitterende getrompetter van dizze vogels van t geluk.
As volleerde natuurmannen voeren wie gesprekken over vogeltjes in Zweden, scharreloars in Polen, bijeneters in Frankriek en mit jaloerse blik kieken zai mie aan as ik mit de ogen dicht over onze Waddenzee begun.
Onder de bird watchers in Europa binnen de Wadden wereldberoemd en terecht. Om mien positie bie dizze profi’s te verstaarken vertel ik ze dat ik aal verschaiden moal op Röttemeroog en Ploat west bin. Mien moment of glory.
De grode kerke van Stralsund, t Mehresmuseum, de olle kuuroorden Sellin en Binz op Rügen, k kin t nait oafwachten.
n Weke laank is onze liene mit de boetenwereld n hail dunnechie.
SMS- en mit de kinder en oaf en tou n kort gesprek binnen de ainegste contacten mit Nederland en dat bevaalt ons best.
Gain radio, kraande of tillevisie. Gain nijs over de wereldproblemen en veural gain gezeur over van ales.
Elke scheet wodt in ons laand n bienoa ramp en as Maxima de woarhaid verteld denkt elkenaine dat ze der wat over zeggen mouten.
Geef mien portie kommende weke mor aan Fikkie en vaal mie nait lasteg mit:
Noorden massaal naar de zon of: Droom snelle treinvoorbij.
Mor dat dij studenten van Albertus Magnus levendege vissies opeten vind te gek veur woorden.
Ze mouten ten eerste dood wezen, ten twijde gerookt en ten daarde n siepeltje derop is ook nait verkeerd. En Willy, felisiteerd mit dien verjoardag, dat wel natuurlek.
Tot aander weke…..

Noordmannen/VisseringsVisie/Garrelsweer

Volgens de tegenstanders van Al Gore, de milieu goeroe oet Amerikoa komt der in 2012 n klaaine iestied.
Dat holt in dat we gain kwakkelwinters mit veul regen kriegen zoas nou t geval is mor dat wie tiedelek olderwetse winters mit ies en snije en misschien wel n elfstedentocht kriegen.
De Al Gore aanhangers denken hier hail aanders over. De regenbuien nemen allineg mor tou en laangzoamerhaand stiegt de zeespaigel en wodt Nederland n suptropisch zwemparadies.
k Wait nait wa k der van denken mout.
In de medioa wodt hier veul aandacht aan besteed en de waitenschappers en allerlei bekwoame minsen schienen heur licht op dizze ingewikkelde materie.
t Is nou zowied dat de milieu lobby in de wereld in twij kaampen verdaild is.
As bezuiker, oafgelopen zummer van t geologisch museum op Mön in Denemaarken bin ik geneigd om mie bie de tegenstanders van Al Gore aan te sloeten.
De veraanderingen in t klimoat binnen van ale tied, mor wa k wel vind is dat wie, de minshaid t milieu mithelpen om t opwaarmen van onze eerdkloot te versnellen en dat de overheden ons veur hun karrechie willen spannen om allerlei belacheleke ingrepen te plegen om t klootjesvolk z.g. milieubewust te moaken terwiel dat het probleem globoal is. Rondoet beledigend veur milioenen minsen vind ik het om allerlei moatregelingen oaf te kondegen en den mit de grode vervoelers om toafel te kroepen om sneue neuse te hoalen omdat ze toch heur aigen vervoelende gang goan.
Woar binnen we nou mit bezeg?
Ik schaaid mien oafval. De voelnis in de grieze container, toenoafval en de eerdappelschille in de gruine. In Wiester wodt weer op ain bulde flikkert, mie in grode twiefel achterloatend as mitdenkend milieubewust burger dij veural in zien poddemonnee verneukt wodt.
Amerikoa en de grode industriële laanden trekken zok naargens wat van aan.
De grode euliemoatschappijen, de woapenfebrieken en multinationals hebben t veur t zeggen en Europa hobbelt as n aangeschoten knientje achter Bush aan.
Je maggen veural nait tegendroats wezen omreden ze proppen die vast en zeker in n hokkie van opruirkraaier of linkse radicoal, nou ze proppen mor!
Loat Philips zien spoarlaampen mor op plekkie stoppen woar gain licht braant en verveel mie nait mit het woord milieuvervuiling.
Ik mout er zo laangzoamerhaand n beetje de pot van op.
De mentaliteit van de minshaid mout positief veraandern, zeggen ze, den willen ze der ook wel wat veur doun.
Nou, mien mentaliteit veraandert negatief ast om dizze flaauwekul gait, der komt gain roetfilter op mien jeep, en gain spoarlampen in mien keet.
Pak eerst dij laanden mor aan dij de wereld wel noar de knoppen helpen, den zok ais weer kieken.
As dit zo deur gait mouten wie nog in Amerikoa op zuik noar sponsoren om de lijfwachten van onze wereld te betoalen.